Sakrament pokuty jest wielkanocnym podarunkiem Zbawiciela dla nas. Po swoim zmartwychwstaniu powiedział do apostołów: "Weźmijcie Ducha Świętego! Którym grzechy odpuścicie, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane" (J 20,22-23). W ten sposób apostołowie oraz ich prawomocni następcy otrzymali władzę odpuszczania grzechów w imię Jezusa i Kościoła. Sakrament pokuty jest pojednaniem z Bogiem i z Kościołem "zgrzeszyłem przeciw Bogu i względem ciebie" (Łk 15,18); ?Spowiadam się Bogu i wam bracia i siostry". Sobór Watykański II poucza: ?Ci, którzy przystępują do sakramentu pokuty, otrzymują od miłosierdzia Bożego przebaczenie wyrządzonej Bogu krzywdy i równocześnie dostępują pojednania z Kościołem, któremu zadali ranę, a który przyczynia się do ich nawrócenia miłością, przykładem i modlitwą" (KK11).

Spowiedź święta jest konieczna tylko wtedy, gdy ktoś popełnia grzech ciężki (śmiertelny) to znaczy, gdy przekroczył przykazanie Boże lub  kościelne:

a) w rzeczy ważnej,
b) z pełną świadomością,
c) zupełnie dobrowolnie

Gdy brak jednego z tych trzech elementów, to nie ma grzechu ciężkiego.
Spowiadamy się mniej więcej co miesiąc chociaż mielibyśmy tylko grzechy lekkie, dziękując Bogu, że nie mamy grzechów ciężkich. Każda bowiem spowiedź sakramentalna: 

a) oczyszcza duchowo,
b) prowadzi do lepszego poznania siebie,
c) uczy pokory,
d) pomaga uniknąć zła
e) udziela łask właściwych temu sakramentowi (pomnaża łaskę, umacnia miłość Boga i bliźniego, chroni przed lekkomyślnym grzeszeniem itp.). Pan Bóg odpuszcza grzechy lekkie również wtedy, gdy człowiek pobożnie się modli, słucha słowa Bożego, przebacza bliźniemu, a szczególnie gdy bierze udział we Mszy świętej, która jest Ofiarą pojednania.
Znakiem nawrócenia jest, żal za grzechy, wyznanie ich kapłanowi oraz zadośćuczynienie. Rozgrzeszenie udzielone przez kapłana jest widzialnym znakiem przebaczenia i pojednania człowieka z Bogiem i Kościołem.